Dedektif ülkemizde devlete bağlı olarak çalışan ve tespit ettiği suçluları adalet makamlarına teslim eden gizli polislere denir. Türkiye dışında bazı başka ülkelerde dedektifler devlete bağlı olmadan da kendi hesaplarına çalışmalar yaparlar.Yani dedektif nasıl olunur sorusunun cevabı ülkelere göre değişir. Türkiye sınırları içinde dedektiflik görevini devletten alan ve devlet hesabına çalışan gizli polis olarak tanımlanabilir. Fakat bunun yanı sıra ülkemizde de özel dedektiflik firmalarında devlete bağlı olmadan görev yapan ve özel araştırma görevlisi olarak adlandırılan dedektifler de vardır.
Okuyunuz: Haber Spikeri Nasıl Olunur
Dedektif Nasıl Olunur?
Tanımdan da anlaşılacağı gibi dedektif olmak öncelikle polis olmayı gerektirir. Daha sonra kişiler meslek hayatına atılarak başarılı görevlerde bulunurlar. Bunu takip eden süreçte sivil polislik derecesine yükselir ve dedektif olarak çalışırlar. Bu yol izlenecek ise dedektif nasıl olunur sorusunun cevabı kanun ve yasalarda açıkça belirtilmiştir.
Fakat özel dedektiflik bürolarında özel araştırma görevlisi veya özel dedektif olarak çalışılmak isteniyorsa, dedektif nasıl olunur kavramına karşı gelen şartlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.
- Türk vatandaşı olmak,
- Dört yıl süren bir üniversite eğitimini tamamlamış olmak,
- Özel araştırma görevlisi olmak için lise mezunu olmak yeterlidir. Üniversite mezuniyeti aranmaz.
- En az 25 yaşını bitirmiş olmak,
- Yapılacak araştırmada görev almak için gerekli fiziksel sağlık koşullarına sahip olmak,
- Daha önce kaymakam, vali, hakim, savcı, avukat gibi görevleri yapmış olmak,
- Milli İstihbarat Teşkilatında görev yapmış daha sonra kendi isteği ile ayrılmış ya da emekli olmuş kişiler,
- Polis olarak ya da emniyette, jandarmada görev almış ve kendi özel isteği ile ayrılmış ya da emekli olmuş kişiler özel dedektif olabilir.
Okuyunuz: En Çok Para Kazanan Meslekler
Dedektifler Ne İş Yapar?
Dedektifler ülkemizde devlete bağlı olarak çalışan gizli polis ya da sivil polis olarak adlandırılan kişiler oldukları için işlenmiş ya da işlenebilecek suçlara ipuçları oluşturmak amacıyla bilgi edinmek, soruşturmalar yapmak, işve/veya kişileri takipten sorumludurlar. Elde edilen delilleri değerlendirerek, sonuca ulaşmaya çalışırlar. Bütün çalışmaları boyunca kanunlar tarafından izinli kabul edilirler.
Toplum huzurunu bozan suçluları tespit etmek, ihbarı yapılan kayıp kişileri bulmak, devlete karşı işlenen ya da işlenebilecek suçları tespit edip faillerini bulmak, cinayet, hırsızlık vb. kanunlar tarafından topluma karşı suç kabul edilen eylemlerde bulunanları yakalayarak adalete teslim etmek gibi görevleri yerine getiriler. Polis dedektiflerinin asıl görevleri ceza davalarına ilişkin kanıtları toplayıp gerçeklerin ortaya çıkmasını sağlamaktır. Bunu yaparken görevleri arasında potansiyel şüphelileri sorgulamak, kayıtları incelemek ve suçluları yakalamak da vardır. Polis dedektiflerinin mahkemede ifade vermeleri gerektiğinde kullanmak üzere yeterli kayıt ve not tutmaları da önemli bir husustur.
Özel Dedektif Lisansı Nasıl Alınır?
Nasıl dedektif olunur sorusunun yasal cevabı da 1994 tarihli 3963 sayılı Özel Dedektiflik Kanununda belirtilmiştir.
Resmi kurumlarca onaylı özel dedektif lisansı veren pek çok kurs bulunmaktadır. Özel dedektiflik lisansı almak için bu kurslara kayıt yaptırdıktan sonra eğitime devam etmek ve başarılı olarak bitirmek gerekir. Kursu başarıyla bitirdikten staj aşamasından geçilir. Bunu da tamamladıktan sonra adaylar özel dedektiflik mesleğini yapmaya hak kazanmış olurlar.
Bu konuda çalışmada bulunan başlıca kuruluş Özel Dedektifler Derneğidir. Hem kendi yapısı içinde özel dedektiflik kursları verir, hem de Kocaeli ve Uludağ Üniversitesi ile işbirliği içinde çalışır. Bu fakültelerin ‘’Özel Güvenlik ve Koruma’’ bölümlerine de ‘’Özel Dedektiflik Teknik ve Metotları’’ dersini verirler.
Çalışılmak istenen dedektif firmasının yasal olduğundan emin olmak için büronun çalışma izni, vergi levhası, marka tescili, oda kaydı ve diğer yasal belgelerinin görülmesinde yarar vardır. Çünkü bu konu suistimale açık olup, daha sonra müşteriler mağdur olabilirler. Özel dedektif ve/veya özel dedektiflik bürosu ile çalışmadan önce yazılı bir sözleşme yapılması önerilir. Nasıl dedektif olunur sorusuna özel dedektif olmak bakımından yaklaşıldığında, bunun için özel dedektif lisansı/ diploması alınması gerektiği görülür.
İlgili Makale: Geleceğin Meslekleri Nelerdir
Özel Dedektiflik Kursu
Ülkemizde üniversitelerde özel dedektiflik eğitimi yoktur. Bu alanda çalışılmasına çok ihtiyaç duyulmasına rağmen çalışabilecek kişi sayısı sınırlı olduğundan bazı özel dedektiflik ve araştırma firmaları belli dönemlerde özel dedektiflik kursları düzenleyerek katılımcılarına özel dedektif lisansı veriyorlar.
Kurslarda:
- Özel dedektiflik mesleği üzerine gerekli bilgilendirme
- Özel dedektiflik mesleğinin görev alanları
- Özel araştırma görevlileri ya da özel dedektiflerin sahip olduğu ve olması gereken imaj hakkında kapsamlı dersler verilir.
Derslerin bitimini takiben uygulamalı örnekler verilir. En son aşamada ise bir ölçme ve değerlendirme sınavı yapılır. Sınavı başarı ile geçen adaylar Özel Dedektiflik Sertifikası/ Diploması almaya hak kazanırlar.
Özel Dedektif Ücretleri Ne Kadar
Özel dedektif ücretleri, yapılacak işin riskine, yapan kişinin kalifiye oluşuna hatta yapılacak il koşullarına göre dahi değişebilir. Yapılacak işin niteliği bu konuda belirleyici rol oynar. Sözgelimi Adana’da başlayıp, İstanbul’da devam edecek bir iş için doğal olarak ek maliyetler çıkacaktır. Kural olarak verilecek hizmetten önce ek maliyet çıktığında işverene bilgi verilir ve işveren kabul ettikten sonra çalışmalara devam edilir. Habersiz olarak ek maliyet çıkarılmaz.
Yapılacak işin boyutuna göre 100 bin TL ye kadar ücret istenebilir.
Çok genel alt seviyeden örnek vermek gerekirse, eş takibi 4 saat için 750 TL, 7 gün için 7500 TL olabilir. 7 günlük bir çalışma ile adres tespiti için 3500 TL istenebilir. Soyağacı araştırması gibi bir araştırma için ise 6 ay için 2500 TL yeterli olabilir.
Bu fiyatlar genel Ankara piyasası için araştırılmış olup çalışılan kuruma ve yapılacak işe göre değişeceğinden hiçbir bağlayıcılığı yoktur.
Okuyunuz: En Kolay iş Bulabilen Meslekler
Kimler Dedektif Olabilir?
Öncelikle belirtilmesi gereken önemli bir husus konu ile ilgili hiçbir ders almamış ya da sertifikası bulunmayan kişilerin dedektiflik yapmasının kesinlikle çok sakıncalı olacağıdır. Bu durumda dedektif görevini doğru olarak yerine getiremeyeceği gibi müşterisinin de suçlu duruma düşmesine sebep olabilir.
Daha önce dedektif nasıl olunur başlığında anlatılan şartları yerine getiren kişiler dedektif olmaya hak kazanırlar. Bunun yanı sıra dedektiflik çok özel bir meslek olduğu için bir takım özel beceriler ve vasıflar gerektirir. Bu özellikleri kısaca özetleyecek olursak:
- Fotoğrafik hafızaya sahip olmak,
- Yüksek bir kavrama yeteneğine sahip olmak,
- Teknolojik cihazları kullanabilme yeteneği,
- Derin bir hafızaya sahip olunması,
- Ayrıntılara önem veren, titiz bir kişilik yapısına sahip olunması,
- Çeşitli ulaşım araçlarını kullanabilme becerisi olması,
- Beden dili konusunda uzmanlaşmış olunması,
- Doğal olarak çok güçlü bir iletişim yeteneğine sahip olmak,
- Psikolojik olarak güçlü bir yapıya sahip olmak,
- Ekip çalışmasına uyumlu olmak,
- Asla aceleci olmamak gibi özellikler sayılabilir.
Daha önce MİT, Jandarma, Emniyet vb. yapılar içinde görev alıp hukuk ve istihbarat alanlarında eğitim almış olmak bu görevde büyük avantajlar sağlar.
Dedektiflik Malzemeleri Nelerdir?
Dedektiflik mesleğin uygularken kesinlikle kişilerin gizliliğini ve özel hayatını hedef alan cihazlar ve yöntemler kullanılamaz. Sözgelimi bilgisayar hesaplarının kırılması, casus yazılımlar, telefon dinlenmesi, mahrem hayata ait kamera görüntüleri kullanımı yasal değildir.
Bununla birlikte cep telefonu, telsiz, faks, genel telefonlar, e-posta gibi iletişim araçlarını kullanmak genel toplum kullanımına açık alanda görüntü ve/veya ses kaydı almak, ulaşım araçları ve bunların Gps sistemlerini kullanmak yasaldır. Bir dedektifin bunları ustalıkla kullanabilmesi gerekir. Yapılan görüntü kayıtları optik yöntemlerle büyütülebilir.
” Dedektif nasıl olunur ” başlıklı makalemizin sonuna geldik.Aklınıza takılan konularda yorumlar bölümünden bizimle iletişime geçebilirisiniz.Sorularınız en kısa zamanda cevaplandırılacaktır.
kaynak: https://www.forensicscolleges.com/blog/htb/how-to-become-a-detective
