Ağaçta yetişen bir meyve olan avokado günümüzde birçok tarım girişimcisinin dikkatini çeken meyveler arasında yer alır. Avokado yetiştiriciliği birçok bakımdan cazip olduğundan genelde bu alana ciddi yatırımlar yapılır. Hem ciddi kazançlar elde etmek hem de eğlenceli bir tarım işi olması bu alana birçok kişinin yönelmesini sağlıyor. Tüm sene boyunca yeşil kalabilen avokado insanların son derece zevk duyarak üretim gerçekleştirebileceği bir alandır. Avokado üretimi ile hem yüksek kazançlar elde edebilir hem de kendinize bu alanda yeni bir iş alanı yaratabilirsiniz.

Avokado bitkisi genel olarak 6 ile 20 metre arasında değişiyor. Bu bitkilerin yayvan bir şekilde gelişim göstermesi sık karşılaşılan durumlardan biridir. Ancak zaman zaman dikey bir şekilde de uzadıkları görülebilir. Avokado ağaçlarının birbirinden farklı büyüme karakterine sahip olması verimlerini etkileyen bir durum değildir. Aksine bu durum birçok yetiştirici tarafından normal karşılanır. Avokado yetiştiriciliği yapmayı düşünüyorsanız mutlaka nereden başlamanız gerektiğini çok iyi bilmeniz gerekiyor.
Avokado yetiştirmeye başlamak istiyorsanız hem yeterli alana sahip olmalısınız hem de en çok yetiştirilen avokado türleri arasında bilgi sahibi olmalısınız. Günümüzde en fazla yetiştirilen türler arasında Bacon, Zutano, Fuerte, Hass, Zutano çeşitleri bulunur. Türkiye’de de sıklıkla tercih edilen bu türler ekim, bakım ve hasat konusunda birbirinden farklı ilgi gerektirebilir. Avokado yetiştirmek istiyorsanız yazımızın devamında bu süreç hakkında daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Avokado Nasıl Yetiştirilir?
Avokado nasıl yetiştirilir sorusuna yanıt arıyorsanız öncelikle hangi türü yetiştireceğinize karar vermeniz gerekiyor. Bu süreçte dilerseniz fidelerle üretim gerçekleştirebilirsiniz. Aynı zamanda numune avokadolarla da çekirdek üretimi yapabilirsiniz. Fide yöntemini tercih ediyorsanız toplu olarak uygun fiyata satın aldığınız fideleri tarlanıza hemen dikerek yetiştirme sürecine başlayabilirsiniz.
Fide dikiminde çok fazla bir işlem gerekmiyor. Kolayca fideleri belirli aralıklarla ve düzenli bir şekilde tarlanıza ekebilirsiniz. Dikim işlemini tamamladıktan sonra da fidelerin sulanmasını gerçekleştirerek bu süreci tamamlayabilirsiniz. Avokado yetiştiriciliği için tohumdan üretim gerçekleştirmek isterseniz öncelikle avokadoların içerisinde bulunan tohumları uygun bir şekilde saklamanız gerekiyor. Sonrasında ekim zamanı geldiğinde tarlanıza uygun şekilde ekebilirsiniz.
Çekirdekten üretim için avokado içerisinde bulunan çekirdekleri çıkarıp yıkayın ve kurumaya bırakın. Daha sonra bir kavanozun içerisine su doldurun ve çekirdeklerin geniş kısımlarını bularak suya bakacak şekilde çevirin. Çekirdeklerin etraflarına üçer tane kürdan batırın ve bunların yardımı ile kavanozun üzerine yerleştirin. Çekirdek suya girecek şekilde konumlandırın.
Güneş alacak yerde olmasına dikkat edin. İki hafta ile altı hafta içerisinde köklenmeye başlayacaktır. Gövde kısmı 15 cm’i geçtiğinde ise yarısına kadar kesin ve kökler kalınlaştıktan sonra 25 cm çapında bir saksıya ekerek büyümesini bekleyin. Bu işlemi daha fazla fide için geniş bir alanda gerçekleştirebilirsiniz.
Avokado Ekimi ve Bakımı
Avokado ekimi ve bakımı konusunda titiz davranmak yüksek oranda verim elde etmenizi sağlar. İklim bölgesi olarak uygun bir yer seçmek Avokado ağacının kolay yetişmesi açısından son derece önemlidir. Ekimi sırasında fidelerin arasında ki aralıklara dikkat etmelisiniz. Her fideyi 7x 7 ya da 6x 6 araklıklarla dikmek büyümesini kolay hale getirir. Aynı zamanda ağaçların büyüme aşamasını yakından takip ederek gerekli budama işlemlerini de yapmalısınız.
Dikim sırasında mutlaka öncelikle bahçenizin ya da tarlanızın tüm ana hatlarını belirlemeniz gerekiyor. Ana hatları önceden detaylı olarak belirlemek fideleri ekerken daha düzenli hareket etmenizi sağlar. Avokado yetiştiriciliği konusunda mutlaka fide dikimi sırasında gereken hassasiyetin gösterilmesi gerekir. Bu aşamada fideler arası mesafe kadar fidelerin dikileceği derinlik de önemlidir. Dikim sırasında mutlaka zeminin en az 60 cm derinlikte olmasına dikkat etmelisiniz. Fidenin de uygun bir derinlikte dikilmesine önem vermeniz gerekir.
Bu ağaçların bakımında en önemli mevsim yaz mevsimidir. Ağustos ve Temmuz aylarında mutlaka yeterli oranda sulanmasına önem vermelisiniz. Eğer su gerekenden daha az verilirse ağaç meyvelerini dökebilir. Bu da verimin yarıya düşmesi problemini doğurur. Bununla birlikte çiftçiler de suyu bol tutarak istenilen hasat miktarına kolaylıkla ulaşabilirler. Ancak olması gerekenden fazla su vermek de ağaçların zarar görmesine neden olabilir.
Bu ağaç fidelerinin dikim zamanı ise ilkbahardır. Mart ve Nisan aylarını dikkate alarak dikim işlemlerine başlayabiliriniz. Aynı zamanda eğer bulunduğunuz yerde don olayları görülmüyor ise sonbahar aylarında da fide dikimlerini gerçekleştirebilirsiniz. Dikim sonrasında hemen fideye can suyu verilmelidir. Sonrasında toprak bakımı ve gerekli budama işlemleri periyodik olarak yapılmalıdır.
Avokado Yetiştiriciliği Kazancı ve Maliyeti
Avokado yetiştiriciliği yapacaksanız kazanç ve maliyet ikilisini mutlaka önceden hesaplamanız gerekiyor. Bu ağaçları dikeceğiniz bahçe ya da tarla size ait ise maliyetiniz çok daha az olabilir. Ancak gübre fiyatlarının her geçen gün biraz daha yükselmesi maliyeti artıracak bir unsur olarak karşınıza çıkabilir. Avokado yetiştiriciliği kazancı ve maliyeti konusunda öncelikle detaylı bir iş planı hazırlamalısınız.
İlk zamanlarda yalnızca bir hobi amacı ile başlayan kişiler zamanla ciddi bir gelir kaynağı haline getirdikleri Avokado yetiştiriciliğinden ciddi kar elde ediyor. 8 yıllık sürenin sonunda bir ağaçtan en az 500 tane avokado toplanabiliyor. Bu ağaç eğer iyi bakılırsa ve yıl içerisinde sulama sorunu olmaz ise 700 ile 800 arasında da meyve verebilir.
Avokado meyveleri pazarlarda ve marketlerde adet olarak satışa sunuluyor. Su ve gübre masrafı olmayan bu ağaçlar yüksek verim sunduğu için çiftçilerin geliri son derece yüksek oluyor. Ancak bu süreçte iyi bir bakım ve kaliteli gübre dikkat etmeniz gerekenler arasında bulunuyor.
Avokado Kaç Yılda Meyve Verir?
Avokado yetiştiriciliği konusunda çok büyük zorluklar bulunmuyor. Ancak bu süreçte meyve alma miktarı yıldan yıla değişebilir. Bu ağaçların yüksek oranda meyve vermesini sağlamak için çekirdeklerin çıkarılarak titizlikle ve sabırla çimlendirilmesi gerekir. Bu fideler biraz büyüdükten sonra toprağa alınır ve büyümesi beklenir.
Tüm işlem adımlarını detaylı olarak gerçekleştirdiğiniz takdirde 3 ya da 4 yıl gibi bir süre içerisinde meyve almaya başlayabilirsiniz. Meyveler diğer meyve türlerinden oldukça farklıdır. Çünkü avokado meyveleri ağaçta olgunlaşmayan bir yapıya sahiptir. Meyveler büyüdükten sonra bunları toplamanız gerekiyor. Sonrasında bir siyah poşet içerisine koymalı ve yumuşaması beklenmelidir. Sonra meyveleri tüketebilirsiniz.
Ağaçların kaliteli meyve vermesini istiyorsanız aşılama işlemlerini de zamanında yapmanız gerekir. Aşılı avokado fidanı elde etmek istiyorsanız bu işlemi mutlaka avokado çöğürü üzerine yapılması önemlidir. Bu işlem sırasında üç yaprak ya da turunç bitkilerinden yararlanmamanız gerekiyor. Dilcikli aşı, aşılama sırasında oldukça önemlidir. Aşılama işlemi için şubat ayını tercih etmeniz gerekiyor. Bununla birlikte işlem öncesinde anaç olan bitkiyi 45 derecelik bir açı ile kesmelisiniz. 1 cm kesmek aşılama için yeterli oluyor. Sonra aşı kalemini de aynı aşı kalemi ile keserek birleştirme işlemini yapmanız gerek.
Avokado Gübrelenmesi ve Hasadı
Avokado gübrelenmesi ve hasadı yüksek verim alabilmek için dikkat etmeniz gereken birçok aşama içerir. Dikim aşaması sonrasında ilk olarak dikkat etmeniz gereken konular hem sulama hem de gübrelemedir. Avokadoların belirli aylarda bolca sulanması meyvenin verimli olması açısından önemlidir. Aynı zamanda bol su alan ağaçlar meyvelerini dökme sorunu da ortaya çıkarmazlar.
Avokado fidelerinin dikimi yapıldıktan sonra toprağa gübre vermek meyvelerin daha lezzetli olmasını sağlar. Bununla birlikte toprağın en çok ihtiyaç duyduğu gübre maddesi ise azottur ve bu maddenin bol olması ağaçların daha sağlıklı büyümesine yardımcı olur. Meyvelerin büyüme evresinde toprak azota yüksek oranda ihtiyaç duyar. Her sene belli zamanlarda azot takviyesi gerçekleştirmeniz gerekiyor. Gübreleme ile topraktan daha fazla verim elde etme şansı doğar.
Avokado yetiştiriciliği yapmak isteyen kişilerin toprak üzerinde bir test yaptırması en uygun olan gübrenin hangisi olduğunu bilmelerine yardımcı olur. Uygun bir gübre karışımı ile toprağı verimli hale getiren kişiler uzun seneler boyunca topraklarda avokado yetiştirme imkânı elde edebilirler. Avokado hasadı için mutlaka uygun zamanın gelmesi gerekir. Yeşil olan tüm saplar sarardığında ve kızarmış bir görünüm aldığında avokadoları hasat edebilirsiniz.
Parlaklığı azalan avokadolar hasat zamanı gelen meyvelerdir. Hasat için en uygun mevsim Ağustos ayıdır. Hasat sırasında meyvelerin zarar görmemesine önem verilmelidir. Saplarını titizlikle kesmeniz ve keserken sapları biraz uzun bırakmanız gerekir. Eğer sap kökü kısa bırakılırsa meyveler kısa sürede çürümeye başlar. Meyveleri erken hasat ederseniz bir süre sonra buruşmaya başlarlar. Hasat sonrasında meyveleri dinlendirmeye bırakmalısınız.
Avokado Türkiye’de Nerede Yetişir?
Avokado ağaçlarının kökeni Orta Amerika’ya dayanıyor. Bu ağaçların meyveleri son zamanlarda Türkiye’de de yetiştiriliyor. Avokado yetiştiriciliği ilk olarak Karadeniz Bölgesi’nde başladı. Bununla birlikte zamanla uygun iklim şartlarına göre farklı bölgelere de yayılmaya başlandı. Özellikle devlet desteğinin de olması ile avokado yetiştiriciliğine olan ilgi giderek daha da artış gösterdi. Türkiye’de günümüzde en çok yetiştirilen iller arasında
- Adana,
- Mersin,
- Hatay,
- Antalya,
- Muğla bulunuyor.
Meyve hem tropikal hem de ılıman bir iklim istiyor. Bu nedenle de Türkiye’nin birçok ilinde yetişmesi mümkün olabiliyor. Avokado yetiştiriciliği konusunda kişiler devletten destek alabiliyor. Meyve bahçeleri için yapılan hibe destekleri sayesinde birçok şehirde bu meyve ağaçlarının yetişmesini sağlayabilirsiniz.
Okuyunuz: En Karıl Tarımsal Ürünler
Avokado Yetiştirmek İstiyorum Diyenlere Tavsiyeler
Egzotik meyveler arasında bulunan avokadolar son derece kolay yetiştirilebilen ağaçlardır. Bu ağaçların uygun bir şekilde yetişmesi için hem fidenin sağlıklı büyütülmesi gerekir hem de dikim alanının iklim şartlarının elverişli olmasına önem verilmelidir. Avokado yetiştirmek istiyorum diyenlere tavsiyeler şunlar olabilir:
- Avokado yetiştirmek istiyorsanız kendi fidelerinizi kendiniz yetiştirmeye önem vermeniz gerekiyor.
- Filizlenme aşamasında en sağlıklı tohumları seçmek ağaçlarınızın daha verimli olmasını sağlar.
- Erken dönemde dikim işlemi yapmamaya özen gösterin.
- Fideleri diktikten sonra can suyunun yeterli miktarda verilmesine dikkat edin.
- Azotlu toprak ihtiyacı olan Avokado ağaçları için hem gübreleme hem de sulama son derece önemlidir.
- Güneş ve su dengesinin sağlanmasına çok fazla önem vermeniz gerekiyor.
- Yaz aylarında sulamanın çok titiz bir şekilde yapılmasına dikkat edilmelidir.
- Hasat zamanında meyvenin hasata hazır olduğundan emin olmanız gerekir.
- Sermaye konusunda gerekirse devlet desteklerine başvurmalısınız.
- Sulamayı fazla yapmamalısınız. Fazla sulama sonrasında ağaçların yapraklarında sararmalar meydana gelir.
Tüm bu faktörler avokado yetiştirmek isteyen kişilerin dikkat etmesi gereken önemli noktalardır. Yetiştirme sırasında bitkilerinize düzenli olarak bakım yapmanız gerekir. İyi meyve alabilmek ve verimi yükseltebilmek için tüm aşamalara gereken özeni göstermelisiniz. Avokado yetiştiriciliği zor olmasa da titizlik gerektiren bir alandır. Gerekirse bu alanda diğer yetiştiricilerin tavsiyelerinden de yararlanabilirsiniz. Fidelerin dikim zamanı, en iyi sulama zamanları, gübrelemede kaliteli gübre seçimi konusunda bu kişilerin deneyimleri başarınızı artırır.