Adaçayı Latince adı Salvia Officinalis olarak isimlendirilen ve faydaları ile öne çıkan bitkiler arasında yer alır. Tarih boyunca şifalı olarak birçok hastalığın tedavisinde kullanılan Adaçayı günümüzde de sıklıkla tüketilir. Adaçayı yetiştiriciliği hem dünyada hem de ülkemizde oldukça önemli bir yere sahiptir. Birçok farklı vitamini ve minareli içerisinde bulunduran adaçayı faydaları bakımından tartışılmaz bir yere sahiptir. Eğer bu çayın yetiştiriciliğini yapmayı düşünüyorsanız yetişme koşullarından iklim isteğine kadar hemen her türlü detaya hakim olmanız gerekir.
Adaçayı yetiştiriciliği düşünüldüğünden daha da titizlik gerektiren bir iş olarak öne çıkar. Öncelik ve bu bitkilerin karakteristik özelliklerini ve neden çok fazla ilgi gördüklerini bilmek gerekir. Kişiler Adaçayı yetiştiriciliğini amatör olarak ya da profesyonel seviyede yapabilirler. Daha önce hiç Adaçayı yetiştirmediyseniz daha kısıtlı bir toprak üzerinde adaçayını amatör seviyede yetiştirmeyi deneyebilirsiniz. Böylelikle adaçayına karşı daha bilinçli yaklaşabilir ve profesyonel üretimlerimiz de çok daha yüksek bir verim elde edebilirsiniz.
Adaçayının toprak ve iklim gereksinimleri karşılandığında sizlere çok yüksek verim sağlayabilecek bitkiler arasında bulunur. Öncelikse steril toprak bu bitkilerin yetişmesinde oldukça gerekli konular arasında yer alır. Bununla birlikte yabancı otların arındırılması da bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler arasında bulunur. Adaçayı yetiştirmek isterseniz yazımızın devamında bu bitkinin tüm yetişme koşulları ve ihtiyaçları hakkında çok detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Adaçayı Yetiştiriciliği
Adaçayı yetiştiriciliği son yıllarda birçok kişinin dikkatini çeken iş alanları arasında bulunuyor. Hem kolayca yetişebilen hem de oldukça geniş bir alanda kullanımı bulunan Adaçayı özellikle çay olarak tüketilen bir bitkidir. Bu bitkinin günümüzde çok fazla tercih edilmesi sağlığa oldukça önemli katkılarının olmasından kaynaklanır. Eğer Adaçayı yetiştiriciliği yapmak isterseniz öncelikle bu çayın faydaları hakkında detaylı olarak bilgi edinmeniz gerekir. Adaçayı sağlık acısından şu faydaları nedeniyle tercih edilir:
- Adaçayı içerisinde K vitamini, B6 vitamini, C ve E vitamini, A vitamini, B3 ve B9 vitaminlerini barındırır.
- Adaçayı içerisinde kalsiyum ve potasyum yanında demir, çinko, manganez, magnezyum ve bakır mineralleri de bulunur.
- Hem protein yağı hangi lif açısından son derece zengin bir bitki türüdür.
- Adaçayı sindirim sistemine karşı son derece faydalıdır.
- Hem ishal hem de gastrit oluşumunu engelleyebilecek nitelikli bir çay türüdür.
- Kolesterol ve diyabet hastalarının kullanması önerilen bir çay türüdür.
- Alzheimer karşıya oldukça etkilidir.
- Depresyona oldukça iyi gelen Adaçayı aynı zamanda cilt problemlerinin giderilmesinde önemli bir destekçisidir.
- Kemik sağlığını geliştirir ve ağız diş hastalıklarına iyi gelir.
- İltihapları giderir ve antibakteriyel bir çay türü dur.
- Kas gerginliğini azaltır.
Bu faydalarının yanında aynı zamanda saçları temizlemesi ve kepeği temizlemesi en bilinen faydaları arasında yer alır. Adaçayı yağını incelterek kullandığınızda saç diplerinize canlanma hissedebilirsiniz. Bunların yanında bronşit ve astım hastaları için oldukça önemli etkileri bulunur. Enerji verir ve yorgunluğun atılmasına yardımcı olur. Uykusuzluğun giderilmesini sağlar ve masaj yağı olarak da Adaçayı yağını kullanabilirsiniz. Tüm bu faydaları sayesinde Adaçayı yetiştiriciliği oldukça önemli bir yer ediniyor.
Adaçayı Nerede Yetiştir?
Adaçayı nerede yetişir sorusu günümüzde oldukça merak edilen konular arasında yer alıyor. Adaçayının yetiştirilme yeri oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Doğada kendiliğinden yetişebilen Adaçayı faydalarının fark edilmesiyle birlikte birçok tarım alanında kendine yer edinmiş bitkiler arasında bulunur. En çok İzmir ve çevresinde yetişen Adaçayı aynı zamanda Akdeniz ve Ege bölgelerinde de oldukça fazla bulunabiliyor.
Bununla birlikte bu kadar fazla yetiştirilmesi sayesinde hem aktarlarda hem de marketlerde kolaylıkla Adaçayı bulabilme imkânına sahip olabiliyorsunuz. Adaçayı yetiştiriciliği konusunda iklim şartları büyük bir önem taşıyor. Bununla birlikte toprak gereksinimlerinin karşılanması adaçayından verim elde edebilmek açısından önem arz eden bir konu oluyor.
Yetişme alanı oldukça geniş olan Adaçayı aynı zamanda hem Türkiye’nin hem de dünyanın diğer ülkelerinin en çok tükettiği doğal çaylar arasında yer alıyor. Faydalarının yanı sıra kolay bir şekilde demlenmesi ve lezzetli bir içiminin olması giderek daha da fazla yaygınlaşmasını sağlar.
Adaçayı Yetiştiriciliği Getirisi
Adaçayı yetiştiriciliği getirisi oldukça merak edilen ve birçok yetiştirici tarafından araştırılan konular arasında bulunuyor. Adaçayının verimine bakıldığında ortalama olarak 1 yıl içerisinde 800 kilogram 2 yılda ise 2000 kilogram verdiği söylenebilir. 3. yıl ile birlikte verim 2300 kilograma kadar ilerleyebiliyor. 2. yıl itibariyle ortalama olarak 500 ya da 800 kilogram kuru yaprak vermektedir.
Adaçayı yetiştiriciliği günümüzde oldukça kazançlı tarım ürünleri arasında yer alır. Bu tarım ürünlerinin her sene fiyatının değişmesi kişilerin satın alırken ilerleyen süreçte farklı fiyatlarla karşılaşılmasına neden olur. Ancak aktarlarda ortalama olarak adaçayının kilogram fiyatı 70 ile 90 TL arasında değişmektedir.
Ancak kişilerin kazanacakları miktar ekim alanlarından üretimden elde ettikleri verime kadar farklılık ortaya çıkarır. Adaçayı yetiştirilmesi bakımından birtakım konulara dikkat edilmesi gereken bitkiler arasında bulunuyor. Hem ekim hem de bakım konusunda özellikle profesyonel yetiştiricilerin fikirlerine önem vermek gerekir.
Okuyunuz: Muz Yetiştiriciliği
Adaçayı Ekimi ve Bakımı
Adaçayı ekimi ve bakımı konusunda kişiler gerekli aşamalara uydukları takdirde yüksek verim elde edilebilecek bitkilerde arasında bulunur. Bu bitkiyi tohumdan yetiştirmek oldukça zaman alıcı bir uğraş olabilir. Çünkü bitkinin hem olgunlaşma süresini tamamlaması hem de uygun bir şekilde yaprak vermesi için en az 1.5 yıl beklemek gerekir. Adaçayı yetiştirme gibi bir düşünceniz varsa öncelikle steril saksı toprağı almanız önerilir. Çünkü diğer topraklarda genellikle yabani ot tohumlarının olması tohumlar büyüdükten sonra sorun yaratabilir.
Ekim öncesinde dikkat etmeniz gereken bir diğer konu da tohumların uyku halinde olmasıdır. Genelde yerel seralardan alınan adaçayı tohumları uyku halinde olabiliyor. Bu tohumların öncelikle birtakım işlemlerden geçirilmeleri gerekir. Tohumların uyku halinde olması durumu ihtiyaç duyulan ekolojik koşulların sağlanmaması durumunda tohumların çimlenme belirtisi göstermemesi durumu olarak tanımlanabilir.
Bu tohumları öncelikle bir saksıya 3 ya da 4 tohum olacak şekilde ekin ve her gün de saksıları sulayın. 25 gün geçtikten sonra ise son don dönemi de geçtikten sonra fidelerinizi açık alana dikebilirsiniz. Bu işte henüz yeniyseniz tohum ile uğraşmak yerine küçük bitikler satın almak ve kesimler yaparak bu bitkileri çoğaltabilirsiniz. Bitkinin çeşidine bağlı olarak ekim işlemlerinizi mutlaka 30 ya da 60 cm mesafelerle gerçekleştirebilirsiniz. Adaçayını ilkbahar mevsiminin sonunda yani Mayıs ayı gibi dikebilirsiniz. Kuraklığa karşı son derece dayanıklı bir bitki türüdür. Bazı türleri 76 cm’den daha da fazla uzayabiliyor. İkinci yetişme yılı sonrasında ilkbahar dönemi geçtikten sonra yapraklarından toplamaya başlayabilirsiniz.
Adaçayı ekimi sonrasında gübreleme de yapılması gerekir. Bu bitkiler üzerinde en çok etki eden genelde azotlu bitkilerdir. Yetişme döneminde bu nedenle yüksek dozda azotlu gübre vermek gerekir. Ancak bu gübreleme işlemini her ekim döneminde farklı miktarlarda yapmanız gerekir. Ekim sırasında toprağın uygun derecede rutubetli olması gerekir. Bu durum adaçayının daha kolay çimlenmesi için gerekli olan bir durumdur.
Adaçayı Çoğaltma
Adaçayını çoğaltmak için belirli uygulamalar yapmanız gerekiyor. Bu bitkiyi çoğaltabilmek için öncelikle sağlıklı bitkiler satın almalısınız. Sonrasında ise kesim işlemleri yaparak çoğaltmayı yapabilirsiniz. Ancak kesim sonrasında kesilen köklerin köklendirilmesine de dikkat etmeniz gerekir. Kesilen adaçaylarını bir bardak su içerisinde biraz bekletin ve köklenmeye bırakın. Bir süre sonra hızlı şekilde kök verdiğinde toprağa alın.
Dikim sırasında ise mutlaka her adaçayı arasında belli bir mesafe bırakmaya özen gösterin. Çok sık dikmek bitkilerin gelişmemesine neden olabilir. Seyrek dikmek ise alan işgali olabilir. Bu nedenle de her dikilen adaçayı fidesi arasında en az 30 cm mesafe olmasına dikkat etmeniz gerekiyor. Süzek topraklarda yetişen ve kuraklığa karşı son derece iyi olan adaçayı uygun koşullar sağlandığında en yüksek verimi veren bitkiler arasında yer alır.
Tohumdan adaçayı yetiştirmek için ise mutlaka bu tohumları önce ekolojik ortamlarına en uygun şekilde çimlendirmeniz gerekiyor. Çimlendirme işlemleri için tohumları bir saksıya ekin ve her gün düzenli olarak sulayın. Bu işlemler sırasında oda sıcaklığının uygun olmasına dikkat edin. 25 gün sonra ekim zamanı geldiğinde ise adaçayı çimlenen fidelerini toprağa alabilirsiniz.
Adaçayı Bitkisi Devlet Desteği
Tarım sektöründe birçok bitki devlet tarafından desteklenmektedir. Bu bitkilerin uygun bir ortamda ve yüksek verim ile yetişebilmesinde devletin vereceği destekler büyük bir önem taşıyor. Adaçayı bitkisi devlet tarafından desteklenen bitkiler arasında yer alıyor. 2018 yılında yapılan yardımlar çerçevesinde adaçayına her beş dekar için 10 bin TL ödenmiştir. Bu 10 TL’nin 2 bin TL’si ise çiftçiye hibe olarak verilmiştir.
Adaçayı bitkisi devlet desteği alabilmek için uygun yetişme koşulları hazırlamış olmanız gerekiyor. Aynı zamanda yüksek verim alabilmek için de sağlam bir iş projeniz bulunması önemli koşullar arasında yer alıyor. Bu bitkinin desteğini alabilmek için birtakım üretici kurslarına da katılmanız gerekebilir. Her sene güncellenen verilere göre hem hibe desteğinde hem de şartlarda farklılıklar olabilmektedir.
Okuyunuz: Mango Yetiştiriciliği
Adaçayı Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır Diyenlere Öneriler
Adaçayı yetiştiriciliği her geçen gün daha da ilgi gören alanlar arasında bulunuyor. Birçok üreticinin araştırmasını yaptığı ve yetiştiricilik için destek arayışlarına girdiği adaçayı kar beklentilerini en iyi şekilde karşılayacak şifalı bitkiler arasında yer alıyor. Özellikle son yıllarda doğal çaylara ve şifalı otlara ilginin daha da artış göstermesi bu bitkinin yetiştiriciliğinin de kazançlı olmasını sağlıyor. Adaçayı yetiştiriciliği nasıl yapılır diyenlere öneriler kapsamında dikkat etmeniz gereken birçok önemli nokta bulunur. Bu noktalara şu şekilde değinilebilir:
- Adaçayı yetiştirmek genelde çok zaman alan bir uğraştır. Bu nedenle çok sabırlı olmanız gerekir.
- Olgunlaşıp hasada hazır duruma gelebilmesi için en az 1.5 yıl beklemeniz gerekebilir.
- Tohumdan adaçayı üretmek daha uğraştırıcı olabileceği için ilk zamanlarda fide satın alarak bu işi yapabilirsiniz.
- Adaçayını çoğaltmak için ise fidelerden kesim işlemleri yaparak köklendirme ile daha fazla adaçayı fidesi elde edebilirsiniz.
- Yerli seralardan aldığınız tohumlar büyük bir ihtimal ile uykuda olan tohumlar olacaktır. Bu tohumlar da kendi ekolojik gereksinimleri tamamlanana kadar çimlenmezler.
- Uykuda tohumları mutlaka önce çimlendirmeli daha sonra da toprağa almalısınız.
- Tohumları çimlendirmek için her saksı içerisine yaklaşık olarak 4 ya da 5 tohum ekmeniz gereklidir.
- Bu bitkinin büyütülmesinde gübreleme önemli olsa da taze ahır gübresi kesinlikle vermemeniz gerekir.
- Gübreleme işlemlerinde kompost ile gübreleme çok daha fazla önerilen durumlar arasında yer alır. Azotlu gübre de bu bitkilerin yetiştirilmesinde önem verilen konular arasındadır.
Adaçayı yetiştiriciliği yapmayı düşünüyorsanız hem ekim zamanına hem gübrelemeye hem de hasat şekline dikkat etmeniz gerekir. Bu bitkiler şifalı otlar olduğundan aktarlar ya da online satış platformları ile kolaylıkla anlaşma sağlayabilirsiniz.
